Ông Đoàn Quang Hoan nhận Huân chương và Bằng khen của ITU sau hai nhiệm kỳ đảm nhận vai trò thành viên Ủy ban Thể lệ vô tuyến của Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU). (Nguồn: TTXVN)

Việt Nam tham gia Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) từ rất sớm, đang ngày càng có vai trò tích cực, tham gia ngày càng sâu và rộng trong các hoạt động của tổ chức. Đây cũng là cơ hội cho các chuyên gia trẻ của Việt Nam thử sức, đóng góp cho công tác của các tổ chức quốc tế.

ITU là một tổ chức quốc tế chuyên ngành của Liên hợp quốc, có chức năng chính là thúc đẩy và duy trì hợp tác toàn cầu về viễn thông và công nghệ thông tin, đặc biệt là đảm bảo việc quản lý và sử dụng tài nguyên tần số vô tuyến điện và quỹ đạo vệ tinh trên quy mô toàn cầu một cách hiệu quả và công bằng. Hoạt động của ITU dựa trên 3 văn bản pháp lý quan trọng là Hiến chương ITU, Công ước Viễn thông và Thể lệ Thông tin vô tuyến điện.

Tần số vô tuyến điện là một trong 3 trụ cột chính của ITU, tạo điều kiện kết nối quốc tế trong các mạng thông tin liên lạc, phân bổ tần số vô tuyến toàn cầu và quỹ đạo vệ tinh. Hai trụ cột khác của ITU là phát triển các tiêu chuẩn kỹ thuật đảm bảo các mạng và công nghệ kết nối liền mạch với nhau; và nỗ lực cải thiện khả năng tiếp cận CNTT-TT cho các cộng đồng chưa được phục vụ trên toàn thế giới.

Dấu ấn Việt Nam trong tham gia Ủy ban Thể lệ vô tuyến của ITU

Chuyên gia Đoàn Quang Hoan, nguyên Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện, Bộ Thông tin và Truyền thông mới đây đã được trao Huân chương và Bằng khen của ITU do hoàn thành xuất sắc hai nhiệm kỳ liên tiếp đảm nhận vai trò thành viên Ủy ban Thể lệ vô tuyến (Radio Regulations Board - RBB) của ITU (2015-2022).

Ông Đoàn Quang Hoan là chuyên gia đầu tiên của Việt Nam được bầu làm thành viên RRB, lần thứ nhất qua bầu cử năm 2014 và lần thứ hai qua bầu cử năm 2018.

Là một trong 12 thành viên của RBB - một cơ quan chuyên môn có thẩm quyền quan trọng của ITU, ông đã tích cực tham gia các cuộc họp thường kỳ và giải quyết các công việc của RRB, đóng góp tích cực cho công tác của ITU về tần số vô tuyến trên thế giới, cùng với những dấu ấn Việt Nam trong các hoạt động của ITU, góp phần hiện thực hóa chủ trương của Việt Nam tham gia sâu vào tổ chức quốc tế, thúc đẩy và nâng tầm đối ngoại đa phương.

Giai đoạn từ 2015 đến nay là khoảng thời gian có sự phát triển mạnh mẽ của viễn thông và công nghệ thông tin, đặc biệt là thông tin vô tuyến điện, trong khi bối cảnh tình hình thế giới có những diễn biến phức tạp như dịch bệnh Covid-19, khủng hoảng chính trị ở nhiều nơi. Vì vậy Ủy ban Thể lệ vô tuyến phải thảo luận và giải quyết khối lượng công việc rất lớn.

Ông Đoàn Quang Hoan chia sẻ, trong thời gian ông đảm nhận hai nhiệm kỳ thành viên RRB, Ủy ban này đã ban hành mới, sửa đổi 114 quy tắc thủ tục, bảo đảm phù hợp với Thể lệ thông tin vô tuyến điện được sửa đổi năm 2015 và năm 2019, để giải quyết nhiều vấn đề phát sinh trong việc thực thi; tư vấn cho hai hội nghị vô tuyến thế giới năm 2015 và 2019; xem xét giải quyết 78 trường hợp xin gia hạn đăng ký sử dụng tần số và quỹ đạo vệ tinh, giải quyết hàng chục vụ can nhiễu và tranh chấp về tần số, quỹ đạo vệ tinh giữa các nước, trong đó có nhiều vụ phức tạp kéo dài. Các kết luận và quyết định của Ủy ban này luôn được các nước thành viên ITU tôn trọng và tuân thủ.

Tại các cuộc họp của RRB, ông Đoàn Quang Hoan đã tham gia rất tích cực, trực tiếp thảo luận tất cả các vấn đề được đưa ra. Như vậy, thông qua việc chuyên gia Việt Nam tham gia tại RRB, Việt Nam đã tích cực đóng góp trực tiếp cho giải quyết các vấn đề của thế giới liên quan đến quản lý, sử dụng tần số và quỹ đạo vệ tinh góp phần bảo vệ các quyền lợi chính đáng của các quốc gia thành viên ITU.

Từ chỗ đại diện Việt Nam chỉ có tiếng nói đề xuất, góp ý, chuyên gia Việt Nam tham gia RRB đã có tiếng nói, thẩm quyền quyết định thuộc phạm vi của RRB.

Ông Đoàn Quang Hoan cho biết, ông đã tham gia đề xuất, cùng các thành viên khác của RRB thảo luận, và đã có tiếng nói quan trọng trong việc ban hành các quy tắc thủ tục để đăng ký quỹ đạo vệ tinh của các nước; đồng thời trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của các nước thành viên ITU trong quá trình giải quyết các nghiệp vụ vô tuyến như đăng ký quỹ đạo vệ tinh, phối hợp tần số.

Trong đó có hỗ trợ Việt Nam bảo vệ hai vị trí quỹ đạo vệ tinh địa tĩnh mà Việt Nam đang sử dụng chỉ bằng 1 vệ tinh; đồng thời hỗ trợ nhiều đề xuất của các nước đang phát triển ở Đông Nam Á như Lào, Indonesia, Malaysia và các nước châu Phi...

Việt Nam tích cực tham gia đóng góp cho công tác của ITU

Với quá trình tham gia ITU từ rất sớm, cùng với việc đề cử chuyên gia được trúng cử thành viên RRB, Việt Nam đã và đang ngày càng có vai trò tích cực trong ITU, tham gia ngày càng sâu và rộng trong các hoạt động của ITU, trong đó có các hội nghị lớn như Hội nghị toàn quyền, Hội nghị phát triển viễn thông thế giới, Hội nghị Vô tuyến thế giới.

Riêng trong lĩnh vực thông tin vô tuyến, Việt Nam đóng góp nhiều chuyên gia ở vị trí phó chủ tịch các nhóm nghiên cứu của ITU về quản lý tần số, về thông tin di động mặt đất, thông tin vệ tinh. Việt Nam cũng đang thực sự tích cực tham gia trực tiếp xây dựng luật chơi quốc tế trong lĩnh vực viễn thông chứ không chỉ chờ thực hiện luật chơi do các nước khác soạn thảo.

Việt Nam đã đăng cai nhiều Hội nghị, sự kiện của ITU, đặc biệt đã hai lần đăng cai sự kiện lớn là Triển lãm Viễn thông thế giới của ITU năm 2020 và 2021, với tên sự kiện đổi thành Triển lãm thế giới số (ITU Digital World) từ năm 2020 theo sáng kiến ​​của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng, được Lãnh đạo ITU và các nước thành viên, các bên tham gia đánh giá cao. Do ảnh hưởng đại dịch Covid-19 nên cả hai sự kiện đều phải tổ chức theo hình thức trực tuyến kết hợp với trực tiếp tại Hà Nội.

Cơ hội cho các chuyên gia trẻ Việt Nam thử sức làm việc tại các tổ chức quốc tế

Geneva là một trung tâm quốc tế lớn của ngoại giao đa phương và đồng thời là trung tâm quản trị toàn cầu lớn nhất thế giới, với các tổ chức quốc tế trên các lĩnh vực, từ viễn thông, nhân quyền, nhân đạo, kinh tế, thương mại, phát triển, lao động, y tế, sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo, môi trường, giải trừ quân bị, di cư, khí tượng thủy văn, giảm thiểu thiên tai....

Vì vậy, Geneva đã và đang thu hút số lượng lớn các chuyên gia từ nhiều nước trên thế giới đến làm việc, nhất là tại các tổ chức quốc tế liên chính phủ, thông qua nhiều hình thức khác nhau, ví dụ như tham dự các cuộc họp, hội nghị do nước mình cử; hoặc thực tập ngắn hạn; hoặc tuyển dụng theo hợp đồng; hoặc được nước mình cử làm việc có thời hạn; hoặc được các nước bầu cử vào các cơ quan chuyên môn theo nhiệm kỳ…

Với kinh nghiệm tham gia lâu năm trong các hoạt động của ITU từ khi là chuyên gia của Cục Tần số vô tuyến điện, nhất là hai nhiệm kỳ thành viên của RRB của ITU, ông Đoàn Quang Hoan cho rằng, địa bàn Geneva có lẽ là nơi đáng để các bạn chuyên gia trẻ Việt Nam tìm kiếm việc làm với tư cách chuyên gia quốc tế trong tất cả các lĩnh vực vì Geneva là nơi có trụ sở của Liên hợp quốc và hơn 30 tổ chức quốc tế liên chính phủ.

Theo ông Đoàn Quang Hoan, để có thể trở thành chuyên gia quốc tế làm việc ở tổ chức quốc tế tại Geneva, các bạn trẻ cần có quyết tâm rất cao và sự chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng cả về trau dồi kiến thức, trình độ chuyên môn, trình độ ngoại ngữ và kỹ năng ngoại giao.

Việc tìm kiếm vị trí chuyên gia, nhất là bậc trung và bậc cao, kể cả qua tuyển dụng hoặc qua bầu cử, cũng như quá trình vận động cũng hết sức công phu. Ông Hoan chia sẻ, cách chuẩn bị và vận động tốt nhất là trực tiếp tham gia vào các hoạt động của tổ chức quốc tế, tham gia tích cực chứ không phải tham gia thụ động. Ngoài năng lực cá nhân cũng cần đến sự hỗ trợ hiệu quả của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là Bộ quản lý chuyên ngành và Bộ Ngoại giao. Bộ quản lý chuyên ngành cần có định hướng và kế hoạch đào tạo cán bộ trẻ cụ thể, định hướng đề cử nhắm vào vị trí có lợi cho quốc gia.

Ông Đoàn Quang Hoan nói, cách đào tạo tốt nhất là cử cán bộ tham gia liên tục các nhóm nghiên cứu, các hội nghị của tổ chức quốc tế chuyên ngành nhưng yêu cầu phải tham gia tích cực, có tranh luận, có đóng góp, làm chủ tọa từ nhóm nhỏ đến nhóm lớn. Đồng thời ông bày tỏ hy vọng sẽ có nhiều người Việt Nam nữa được bầu và được tuyển dụng vào các tổ chức quốc tế.